Je zoon of dochter gaat elke avond netjes op tijd naar boven. Als ouder denk je dat hij of zij al braaf ligt te slapen, maar schijn bedriegt; stiekem wordt er op de slaapkamer nog tot in de kleine uurtjes gegamed! Waarom is dat zo slecht voor kinderen? En is er misschien ook nog iets goeds aan al dat gamen?
Kinderen houden nou eenmaal van spelen. Zelf heb je waarschijnlijk in je jeugd vele uren buiten spelend doorgebracht. Verstoppertje, tikkertje, oorlogje, touwtje springen, soms leek er geen einde aan te komen, maar tegen etenstijd of als het donker begon te worden was de vreugde dan toch echt voorbij. Met de moderne apparatuur van tegenwoordig is het spelen van een spelletje echter altijd binnen handbereik.
Gamen maakt actief
Nog geen zin om te slapen? Veel pubers maken er een gewoonte van om ’s avonds laat nog snel een paar potjes Fortnite te spelen, terwijl het eigenlijk de hoogste tijd is om slaperig te worden. Gamen heeft echter een averechts effect, want het maakt je actief. Door het blauwe kunstlicht van het scherm denkt het lichaam namelijk dat het dag is en wordt er minder van het slaaphormoon melatonine aangemaakt. Van een spannend spel wordt je vanzelf alert; het verhoogt je hartslag, ademhaling en bloeddruk omdat je wordt uitgedaagd om op te letten en te reageren. Het spelen van zo’n game kan daarnaast voor meer stresshormonen zoals adrenaline zorgen, terwijl je normaal gesproken ’s avonds de overdag opgebouwde stresshormonen juist afbouwt. Als je helemaal op gaat in het spel vergeet je bovendien gemakkelijk de tijd. Grote kans dat de kids door het spelen veel te laat opblijven en zich niet moe voelen maar eerder opgefokt.
Langer gamen = slechter slapen
Nadat dan eindelijk het besluit genomen is om te gaan slapen, duurt het ook nog eens langer dan normaal voordat je in slaap valt. Proefpersonen uit een Australisch onderzoek die 150 minuten hadden zitten gamen deden er namelijk 39 minuten langer over om de slaap te vatten dan jongeren die 50 minuten lang hadden gespeeld. Ook op de slaapkwaliteit had het langdurige gamen geen best effect; ze sliepen 27 minuten korter en de REM-slaap duurde 12 minuten minder lang. Als je niet op een vast tijdstip gaat slapen wordt het slaap-waakritme ontwricht en treden er uiteindelijk allerlei problemen op, zoals vermoeidheid en mindere schoolprestaties.
Andere risico’s van gamen
Het gebrek aan lichaamsbeweging en de slechte houding die doorgaans wordt aangenomen bij het gamen kan verder leiden tot overgewicht, slechte ogen of bijziendheid en RSI aan handen, polsen, armen, schouders of nek. Als je zoon of dochter tijdens het spelen op een smartphone toch in slaap valt, blijft de telefoon vaak de hele nacht in bed liggen. Door oververhitting kan dat voor een gevaarlijke situatie zorgen. Het is ook nog eens zonde van je mooie beddengoed!
Gezond gamen = leerzaam
Je zou het haast niet zeggen, maar gamen kan ook hartstikke goed zijn voor de ontwikkeling van je kinderen. De eveneens Australische onderzoeker Posso zag bij de 12.000 tieners die hij onderzocht inderdaad negatieve effecten wanneer er sprake was van 3 uur of langer gamen. Echter bleek 1 uur per dag gamen in meerdere opzichten erg leerzaam. De tieners hadden een beter ontwikkelde fijne motoriek, oog-hand coördinatie en ruimtelijk inzicht. Bovendien waren ze creatiever en beter in staat om problemen op te lossen dan niet-gamers. De schoolprestaties, gemeten aan de hand van wiskunde, natuurwetenschappen en leesvaardigheden, stegen zelfs. Zodra je kinderen verschillende spellen uitproberen vormt gamen een mooie manier om hun talent en identiteit te ontdekken. Ze kiezen tenslotte een spel dat bij hun smaak en behoefte past. De een wil puzzelen of bouwen, de ander wil behendigheid of racen. Bovendien kan gamen leiden tot sociale interactie aangezien ze gemakkelijk in contact komen met andere spelers.
Onderzoek heeft ook uitgewezen dat gamende chirurgen betere prestaties leveren dan niet-gamende collega’s. Een aantal jaar geleden is er een speciale game ontwikkeld voor chirurgen om specifieke vaardigheden te trainen die voor hun werk belangrijk zijn. Veel chirurgen gebruiken de game inmiddels als ‘warming-up’ voor het verrichten van precisiewerk.
Tips en aandachtspunten
Bespreek met je kinderen dat je het toejuicht dat ze af en toe een spelletje spelen, maar spreek wel een aantal dingen af en houdt de volgende zaken in je achterhoofd:
- Houdt het in de avond slechts bij rustige spelletjes. Zet het beeldscherm minder fel en speel niet langer dan een uur.
- ’s Avonds laat, of in ieder geval een half uur voor een vast tijdstip van slapen gaan wordt er niet meer gegamed. Het is dan bedtijd, dus de (spel)computer, tablet of smartphone gaat uit.
- Hebben de kids moeite om zich hieraan te houden? Houdt de smartphone buiten handbereik vanuit bed of laat ze hem dan ’s avonds inleveren.
- Zorg dat je kinderen naast het gamen ook andere hobby’s aanhouden, zoals het beoefenen van een sport. Zo raken ze overdag al genoeg overtollige energie kwijt en vallen ze ’s avonds gemakkelijker in slaap.
- Bespreek dit onderwerp op een relaxte manier met je kinderen op een rustig en gezellig moment, en niet tijdens het gamen zelf. Ze hebben dan helemaal geen behoefte aan je gezeur omdat de kans dan groot is dat je ze ‘stoort’ leidt dat meestal tot ruzie.
- Geef als ouder zelf het goede voorbeeld door niet de hele avond spelletjes te zitten spelen of op je smartphone te zitten!
Droom van je favoriete games
Kunnen ze dan echt geen genoeg krijgen van dat spel? Dan dromen ze onder deze leuke dekbedovertrekken nog even rustig verder over hun favoriete games!
